Andere Europese landen kijken inmiddels nadrukkelijk naar Nederland. Denemarken, Zweden en Noorwegen werken aan vergelijkbare landelijke kaders.
Met 33 Europese steden die vóór 2030 een zero-emissiezone plannen, geldt Nederland nu als blauwdruk voor de verduurzaming van bestelauto’s en stedelijke logistiek in Europa, zo is te lezen in het rapport.
De Clean Cities Campaign is een Europese coalitie van meer dan honderd maatschappelijke organisaties die zich inzetten voor zero-emissie stedelijke mobiliteit tegen 2030. De campagne wordt gecoördineerd door Transport & Environment (T&E) en heeft als doel steden te ondersteunen bij het versnellen van de transitie naar duurzame mobiliteit.
Koploper
Volgens het rapport zorgt de aanpak in ons land ervoor dat Nederland ruim voorop loopt in de elektrificatie van bestelauto’s en stedelijke logistiek.
Sinds januari 2025 gelden in achttien steden zero-emissiezones voor vracht- en bestelverkeer. Die zones hebben geleid tot een uitzonderlijk snelle groei van elektrische voertuigen.
In de eerste helft van 2025 was 78 procent van alle nieuw geregistreerde bestelauto’s in Nederland elektrisch, tegenover slechts 9 procent gemiddeld in de Europese Unie. Ook de verkoop van elektrische vrachtwagens steeg met 188 procent, goed voor een kwart van alle nieuwe e-trucks in Europa.
Heldere regelgeving
Volgens het Clean Cities Campaign-rapport laat Nederland zien dat heldere regelgeving, financiële steun en een geleidelijke invoering ondernemers het vertrouwen geven om te investeren in elektrische voertuigen. Gemeenten met een ZEZ – en zelfs buurgemeenten – zien een veel sneller groeiend aandeel elektrische bestelauto’s dan gemeenten zonder zo’n zone.
De invoering van de zones werd ondersteund met subsidies (zoals SEBA voor bestelauto’s en AanZET voor trucks), belastingvoordelen en vrijstellingen tijdens de overgangsperiode. Sinds juli 2025 vindt handhaving plaats via kentekencamera’s, met boetes van 120 euro voor bestelauto’s.
Het beleid heeft al merkbare effecten: het aantal dieselbedrijfswagens in gemeenten met een ZEZ daalt, terwijl het elders juist licht stijgt. In Maastricht is het aantal sterk vervuilende voertuigen sinds de start van de handhaving bijna gehalveerd.
De Clean Cities Campaign adviseert Europese overheden om het Nederlandse model te volgen: kondig tijdig zero-emissiezones aan, bied financiële prikkels, zorg voor eenduidige regelgeving en investeer in laadinfrastructuur.
