Af en toe spierpijn hoort bij fysiek werk. En tilnormen zijn belangrijk, maar soms kan je even niet anders. Veel draait om belastbaarheid van je lichaam, weet Rachel Heffels, senior trainer bij het Delftse bedrijf Gardien bedrijfsfysiotherapie. ‘Gun je lichaam de rust die het nodig heeft’.
Veel schilders kennen haar, want vorig jaar verzorgde Rachel Heffels in opdracht van Kenniscentrum Savantis een onderdeel van de vijfdaagse crisis-scholingstrajecten. Mensen en bedrijven adviseren over verstandiger omgaan met fysieke belasting is haar dagelijks werk. ‘Als je schilders vraagt naar waar in hun werk de risico’s zitten, noemen ze altijd sjouwen met steigermateriaal of met zware verfemmers. Over verstandig tillen is ook veel te leren. Maar veel fysieke belasting zit hem ook in het repeterende werk dat helemaal niet zwaar lijkt, zoals plafonds witten, wat een aanslag kan zijn voor je schouders, of plinten lakken, een belasting voor je knieën, of hele dagen schuren.’
Arbeidsomstandighedenwet
Niet dat Heffels dat schuren wil verbieden. ‘Natuurlijk niet. De arbeidsomstandighedenwet geeft een kader. Maar soms moet je wel eens zwaarder tillen dan de norm toelaat. En dat is ook niet per se erg. Het is wel zaak om op te letten dat je je lichaam niet zo belast dat je klachten krijgt die niet meer weggaan. Voldoende rust nemen voor herstel van je lichaam is heel belangrijk. En het gebruiken van hulpmiddelen. En het afwisselen van werkzaamheden. Dat vraagt soms aanpassingen in de werkorganisatie. Misschien ben jij wel de beste plintenlakker van de ploeg, maar het is voor iedereen verstandiger als je ook af en toe een muur rolt.’
Verstandig bewegen
Veel klachten komen op latere leeftijd. Heffels: ‘Vaak ben ik dan eigenlijk al te laat met mijn advies. Als mensen twintig jaar lang met hun pols in een “eindstand” hebben staan schuren krijg je de klachten niet zomaar weg. En versleten gewrichten komen ook niet van de ene dag op de andere. Het lastigste is het om mensen die nergens last van hebben te overtuigen dat ze verstandiger kunnen bewegen. Jonge gasten zien het werk vaak als een work-out. En sterke mensen zijn natuurlijk ook beter belastbaar. Maar nog kun je dan een betere werkhouding aanleren: niet te ver reiken, niet gedraaid of boven je macht tillen. Veel van wat wij als fysiotherapeuten vertellen is wel bekend. Al kunnen we soms goed adviseren om bijvoorbeeld een bepaalde spier meer te trainen om een klacht op te lossen. Maar we worden steeds meer begeleiders: we helpen mensen om verstandiger te bewegen, we halen de oorzaak weg. Dat is beter dan naar de dokter te gaan die je een spuitje geeft met een ontstekingsremmer om het gevolg te bestrijden.’
Advies
Heffels en haar collega’s geven via Savantis trainingen til- en werktechnieken. Ze zijn ook door bedrijven in te huren voor advies. ‘Voor een personeelslid met steeds terugkerende klachten, bijvoorbeeld. Maar ook ondernemingen met vergrijzend personeel: hoe organiseren we de werkzaamheden zo dat je iedereen zo lang mogelijk goed gezond houdt. Daar adviseren we graag in.’