Wij hebben, in overleg met de verfleverancier, bij een grote vrijstaande woning een western red cedar betimmering van topgevels en verschillende dakkapellen behandeld met een impregneergrond blank om houtvergrijzing op korte termijn tegen te gaan. Het werk is medio 2016 uitgevoerd. Dit voorjaar bleken de gevel op de westkant en de dakkapellen echter sterk te verkleuren. Wij hebben vanzelfsprekend de leverancier ingeschakeld. Naar ons eigen oordeel moet het blank lakken toch prima kunnen?
Antwoord:
Houtwerk buiten blank afwerken moet inderdaad kunnen. Bij een oude voordeur is dat uit te leggen, maar bij rabatwerk moet je dat niet willen. Het blank afwerken van western red cedar buiten is zeker niet gebruikelijk en af te raden. Het vastestofgehalte van het toegepaste product is laag. Driekwart is oplosmiddel. Het hoge oplosmiddelgehalte wijst erop dat het hier vermoedelijk een relatief hoogmoleculaire alkydhars betreft. Voordeel van veel oplosmiddel, in combinatie met een hoogmoleculaire alkyd, is een lagere kostprijs en vlotte droging.
Nadeel is een minder sterke indringing. Het blanke verfsysteem ligt min of meer ‘los’ op het hout. Dit wordt, in combinatie met de beperkte indringing, vermoedelijk veroorzaakt door de verwering en vergrijzing van het hout. De verwering en vergrijzing ontstaat door zonbelasting, in combinatie met vocht. Ter plaatse van de poriën is de verfbedekking zoals altijd minder groot. Hier kan zonlicht het hout sneller aantasten.
Hout bevat overigens van nature altijd vocht. Droog hout buiten bestaat niet. Er is altijd een percentage vocht aanwezig. Dit zorgt, in combinatie met UV straling, voor verwering en vergrijzing. Verfleveranciers horen hun afnemers te wijzen op de zeer beperkte levensduur van transparante houtbescherming voor buiten. Schildersbedrijven horen op hun beurt hun klanten te wijzen op de zeer beperkte levensduur van transparante houtbescherming voor buiten.
Niets doen
Verwering en vergrijzing van met blanke afwerking behandelde western red cedar is na twee jaar normaal. De toegepaste afwerking is weinig in het hout getrokken. Dit heeft het proces van verwering en vergrijzing, naar men mag aannemen, dan ook weinig beperkt. Met andere woorden: Er had net zo goed niet geschilderd kunnen worden.
Geadviseerd wordt om niets te doen en het hout verder te laten verweren. Hooguit kan het geheel mechanisch geschuurd worden, maar verflagen aanbrengen wordt afgeraden. Ook het dekkend afwerken kan op den duur weer tot schade leiden.
Het western red cedar is grotendeels vergrijsd en verweerd. In theorie kan door mechanisch schuren het vergrijsde en verweerde hout verwijderd worden. Maar in de praktijk is het 100 procent verwijderen van alle vergrijsde en verweerde hout moeilijk uitvoerbaar.
Risico’s
Verweerd western red cedar schilderen houdt verschillende risico’s in.
1 – Het is zeer arbeidsintensief om het verweerde hout mechanisch door middel van schuren te verwijderen. Dit vraagt vakmanschap, een juiste werkhouding en een grote discipline van de onderhoudsvakman. Controle op uitgevoerd werk kost naar verhouding meer tijd.
2 – Western red cedar is een kwetsbare ondergrond voor schilderwerk. Het hout is relatief zacht en eenvoudig beschadigbaar.
3 – Het hout neemt bij schuren snel in laagdikte af. De kans op ‘slagen’ in het hout is groot. Bij grote oppervlakken is dit een esthetisch risico. Wordt hier desondanks wel voor gekozen, dan wordt geadviseerd een dekkend verfsysteem aan te brengen.