Ga naar hoofdinhoud

Overname: Vuist op de verfmarkt


Lees meer:
25-06: 'Akzo Nobel wil bod op ICI mogelijk verhogen'
19-06: Brits ICI wijst bod van Akzo Nobel af
14-06: Olympisch succes voor Akzo Nobel
31-05: SigmaKalon te koop gezet
22-05: Akzo Nobel koopt Amerikaans houtcoatingsbedrijf
24-04: Akzo Nobel maakt vooral winst met verf en lak

Door Bart Reijnen
 
Niet minder dan 12 miljard euro zou Akzo Nobel inmiddels willen betalen voor het Britse verf- en chemieconcern Imperial Chemical Industries (ICI). Daarmee staat topman Hans Wijers klaar de op één na grootste overname door een Nederlands bedrijf ooit te doen. Alleen Unilever pleegde in 2000 een duurdere acquisitie. Dat betaalde 25 miljard euro voor het Amerikaanse voedingsconcern Bestfoods.
 
Akzo is er kennelijk veel aan gelegen om ICI in te lijven. Vorige week maandag lieten de Britten nog weten dat Akzo 10,6 miljard euro voor ze zou willen betalen. ‘Veel te weinig, wij zijn meer waard,’ antwoordde de topman van ICI resoluut. In de week die volgde, vloog Wijers snel de halve wereld rond om te overleggen met Amerikaanse en Britse aandeelhouders. Van hen zou Wijers volgens ingewijden toestemming hebben gekregen om nog ietsje dieper in zijn zakken te graaien.
 
Koppositie
Of de deal doorgaat, is nog onzeker. Maar duidelijk is in elk geval dat met Akzo Nobel eindelijk weer eens een Nederlandse onderneming aan de ‘goede’ kant van het overnamespel meestrijdt. Althans, als het plan van Wijers slaagt. Zo niet, dan dreigt ook voor Akzo het gevaar om te worden opgeslokt.
 
Akzo Nobel is nu al de grootste verfproducent ter wereld en zou met ICI erbij, de nummer 4 in de verfmarkt, nog steviger de koppositie in handen krijgen. Het lijkt een aanwinst, want de twee bedrijven vullen elkaar goed aan. ICI verkoopt veel decoratieve verf aan consumenten in de Verenigde Staten, een markt waar Akzo nog niet erg actief is. Bovendien heeft ICI met Dulux een sterk wereldmerk in handen waar Akzo vooral regionale merken als Sikkens en Flexa bezit. En dan zijn beide verfbedrijven ook nog actief in de chemie. ICI maakt bijvoorbeeld de bekende Alabastine Kit.
 
Icoon
Analisten en marktkenners zijn enthousiast. Niet aarzelen, gewoon snel samengaan, zou je zeggen. Maar de Britten geven niet zo makkelijk toe. ICI was ooit een van de iconen van de Engelse industrie. Die laat zich niet zomaar opslokken door een Hollandse concurrent. Akzo kan – sterker: moet – gaan winkelen omdat Wijers op een enorme berg geld zit sinds het afstoten van Akzo’s farmacietak Organon Biosciences. In maart legde de Amerikaanse medicijnenfabrikant Shering-Plough voor dat onderdeel 11 miljard euro neer.
 
Tot drie jaar geleden zou zo’n goed gevulde bankrekening de droom van iedere bestuursvoorzitter zijn. Maar de tijden zijn veranderd met de komst van activistische aandeelhouders en opdringerige hedgefondsen. Bedrijven met een goed gevulde kas zijn voor hen ideale hapjes. Ze kopen de onderneming op, keren het vermogen aan zichzelf uit, en verpatsen vervolgens de leeggegraaide boedel weer.
 
Opties
Wijers moet dus, als hij dat scenario wil voorkomen, iets doen met zijn miljarden. Treuzelen kan hem de kop kosten. Er zijn twee opties om de kas bijtijds leeg te maken: Wijers kan het geld uitkeren aan zijn aandeelhouders of de miljarden snel besteden aan overnames. Voor 1,6 miljard euro is alvast een bestemming gevonden. Daarmee koopt Akzo eigen aandelen terug, waardoor de winst per aandeel omhoog gaat. De rest is bestemd voor overnames.
 
En die moeten er komen om snel te groeien. Want hoewel Akzo nu al wereldmarktleider is op het gebied van verf heeft het bedrijf uit Arnhem slechts een marktaandeel van 9 procent. Dat komt doordat de verfbranche bestaat uit talloze kleine verffabrikanten, die in veel gevallen ook nog in handen zijn van families.
 
Afnemers
Wijers wil zijn marktaandeel zo snel mogelijk verdubbelen. Niet alleen om steviger de koppositie in handen te krijgen, maar ook om een vuist te kunnen maken tegenover zijn afnemers. Dat zijn bijvoorbeeld meubelproducenten, autofabrikanten en bouwondernemingen. Ook die worden steeds groter.
 
Een overname van ICI, het grootste chemieconcern van het Verenigd Koninkrijk, zou die wens in één klap doen uitkomen. Veel andere geschikte overnamekandidaten zijn er niet in de verfsector. Een alternatief zou zijn om stuk voor stuk de kleine verffabrikanten op te slokken. Maar dat duurt lang, weet Akzo uit ervaring. Het bedrijf heeft al vaak meegemaakt dat een overname die in kannen en kruiken leek, alsnog afketste omdat de familie zich op het nippertje terugtrok. Verdubbeling van het eigen marktaandeel zou daarom zeker twee jaar duren, als het niet langer is. Met constant het gehijg van hedgefondsen in de nek van de bestuurders. Niet zo aantrekkelijk dus.
 
Samenraapsel
Akzo is zelf een samenraapsel van honderden bedrijven. De Nederlandse wortels gaan terug tot 1792. Toen begon Wiert Willem Sikkens in Groningen met de productie van verf. Talloze krachtenbundelingen later volgde in 1969 de belangrijkste fusie uit de bedrijfshistorie. De Algemeene Kunstzijde Unie (AKU) fuseerde met Koninklijke Zout Organon (KZO), waarmee de naam Akzo was geboren. In 1993 kwam daar de naam Nobel achter te staan, toen Akzo het Zweedse Nobel Industries kocht voor 3,3 miljard gulden (ongeveer 1,4 miljard euro).
 
In die jaren deed Akzo van alles en nog wat. Het produceerde onder meer kunstzijde, zout, medicijnen, verf en chemische producten die worden gebruikt in asfalt, papier en tandpasta. De activiteiten hadden steeds minder met elkaar gemeen.
 
Afslanken
Dat moest veranderen, vond oud-minister van Economische Zaken Wijers (D66) toen hij in 2003 aantrad als hoogste baas. De toekomst van het bedrijf zou komen te liggen op het gebied van verf en chemie. Hij slankte daarom het concern af en verkocht dit jaar de farmadivisie. Nu werken er in totaal 42.000 mensen voor Akzo – 19.000 minder dan vorig jaar. In 2006 zette het bedrijf exclusief de verkochte pillendivisie 10 miljard euro om.
 
Wijers’ keuze voor verf lijkt vooralsnog goed uit te pakken. Overal moet een beschermend of verfraaiend laagje op. Zo worden de A380 superjumbo’s van Airbus bespoten met de lakken van Akzo, net als het Olympisch Stadion in Peking (Zie ‘Olympische droom’ op pagina 84), containerschepen, fabriekshallen, olieraffinaderijen, meubels, mobiele telefoons of laptops.
 
Consument
De afgelopen jaren is de productie van consumentenartikelen, waar vaak verf van Akzo voor wordt gebruikt, meer en meer verhuisd naar China. Daardoor is Akzo gedwongen om mee te verhuizen, want verf de hele wereld over vervoeren, is te duur. Bovendien nemen Chinese doe-het-zelvers ook steeds meer de kwast ter hand. China wordt op termijn de grootste afzetmarkt voor Akzo en twee weken geleden opende het bedrijf er nog een verffabriek. Volgend jaar al werkt het meeste personeel van Akzo in China. Nu is dat nog de Verenigde Staten.
 
De mogelijke overname van ICI markeert nogmaals de
verfambities van Akzo. Hoewel hedgefondsen Wijers in de nek hijgen, hoeft hij op
heel korte termijn nog niet zenuwachtig te worden. Pas in het vierde kwartaal
van dit jaar wordt de 11 miljard euro die de verkoop van Organon opleverde, op
de rekening van Akzo bijgeschreven. Dan zal Wijers er zo snel mogelijk vanaf
willen. Concurrenten zoals het Amerikaanse DuPont zouden zich inmiddels ook al
bij ICI gemeld hebben. Of 12 miljard euro voldoende zal zijn, moet dus nog maar
blijken.
 
 
Door Bart Reijnen
 
Niet minder dan 12 miljard euro zou Akzo Nobel inmiddels willen betalen voor het Britse verf- en chemieconcern Imperial Chemical Industries (ICI). Daarmee staat topman Hans Wijers klaar de op één na grootste overname door een Nederlands bedrijf ooit te doen. Alleen Unilever pleegde in 2000 een duurdere acquisitie. Dat betaalde 25 miljard euro voor het Amerikaanse voedingsconcern Bestfoods.
 
Akzo is er kennelijk veel aan gelegen om ICI in te lijven. Vorige week maandag lieten de Britten nog weten dat Akzo 10,6 miljard euro voor ze zou willen betalen. ‘Veel te weinig, wij zijn meer waard,’ antwoordde de topman van ICI resoluut. In de week die volgde, vloog Wijers snel de halve wereld rond om te overleggen met Amerikaanse en Britse aandeelhouders. Van hen zou Wijers volgens ingewijden toestemming hebben gekregen om nog ietsje dieper in zijn zakken te graaien.
 
Koppositie
Of de deal doorgaat, is nog onzeker. Maar duidelijk is in elk geval dat met Akzo Nobel eindelijk weer eens een Nederlandse onderneming aan de ‘goede’ kant van het overnamespel meestrijdt. Althans, als het plan van Wijers slaagt. Zo niet, dan dreigt ook voor Akzo het gevaar om te worden opgeslokt.
 
Akzo Nobel is nu al de grootste verfproducent ter wereld en zou met ICI erbij, de nummer 4 in de verfmarkt, nog steviger de koppositie in handen krijgen. Het lijkt een aanwinst, want de twee bedrijven vullen elkaar goed aan. ICI verkoopt veel decoratieve verf aan consumenten in de Verenigde Staten, een markt waar Akzo nog niet erg actief is. Bovendien heeft ICI met Dulux een sterk wereldmerk in handen waar Akzo vooral regionale merken als Sikkens en Flexa bezit. En dan zijn beide verfbedrijven ook nog actief in de chemie. ICI maakt bijvoorbeeld de bekende Alabastine Kit.
 
Icoon
Analisten en marktkenners zijn enthousiast. Niet aarzelen, gewoon snel samengaan, zou je zeggen. Maar de Britten geven niet zo makkelijk toe. ICI was ooit een van de iconen van de Engelse industrie. Die laat zich niet zomaar opslokken door een Hollandse concurrent. Akzo kan – sterker: moet – gaan winkelen omdat Wijers op een enorme berg geld zit sinds het afstoten van Akzo’s farmacietak Organon Biosciences. In maart legde de Amerikaanse medicijnenfabrikant Shering-Plough voor dat onderdeel 11 miljard euro neer.
 
Tot drie jaar geleden zou zo’n goed gevulde bankrekening de droom van iedere bestuursvoorzitter zijn. Maar de tijden zijn veranderd met de komst van activistische aandeelhouders en opdringerige hedgefondsen. Bedrijven met een goed gevulde kas zijn voor hen ideale hapjes. Ze kopen de onderneming op, keren het vermogen aan zichzelf uit, en verpatsen vervolgens de leeggegraaide boedel weer.
 
Opties
Wijers moet dus, als hij dat scenario wil voorkomen, iets doen met zijn miljarden. Treuzelen kan hem de kop kosten. Er zijn twee opties om de kas bijtijds leeg te maken: Wijers kan het geld uitkeren aan zijn aandeelhouders of de miljarden snel besteden aan overnames. Voor 1,6 miljard euro is alvast een bestemming gevonden. Daarmee koopt Akzo eigen aandelen terug, waardoor de winst per aandeel omhoog gaat. De rest is bestemd voor overnames.
 
En die moeten er komen om snel te groeien. Want hoewel Akzo nu al wereldmarktleider is op het gebied van verf heeft het bedrijf uit Arnhem slechts een marktaandeel van 9 procent. Dat komt doordat de verfbranche bestaat uit talloze kleine verffabrikanten, die in veel gevallen ook nog in handen zijn van families.
 
Afnemers
Wijers wil zijn marktaandeel zo snel mogelijk verdubbelen. Niet alleen om steviger de koppositie in handen te krijgen, maar ook om een vuist te kunnen maken tegenover zijn afnemers. Dat zijn bijvoorbeeld meubelproducenten, autofabrikanten en bouwondernemingen. Ook die worden steeds groter.
 
Een overname van ICI, het grootste chemieconcern van het Verenigd Koninkrijk, zou die wens in één klap doen uitkomen. Veel andere geschikte overnamekandidaten zijn er niet in de verfsector. Een alternatief zou zijn om stuk voor stuk de kleine verffabrikanten op te slokken. Maar dat duurt lang, weet Akzo uit ervaring. Het bedrijf heeft al vaak meegemaakt dat een overname die in kannen en kruiken leek, alsnog afketste omdat de familie zich op het nippertje terugtrok. Verdubbeling van het eigen marktaandeel zou daarom zeker twee jaar duren, als het niet langer is. Met constant het gehijg van hedgefondsen in de nek van de bestuurders. Niet zo aantrekkelijk dus.
 
Samenraapsel
Akzo is zelf een samenraapsel van honderden bedrijven. De Nederlandse wortels gaan terug tot 1792. Toen begon Wiert Willem Sikkens in Groningen met de productie van verf. Talloze krachtenbundelingen later volgde in 1969 de belangrijkste fusie uit de bedrijfshistorie. De Algemeene Kunstzijde Unie (AKU) fuseerde met Koninklijke Zout Organon (KZO), waarmee de naam Akzo was geboren. In 1993 kwam daar de naam Nobel achter te staan, toen Akzo het Zweedse Nobel Industries kocht voor 3,3 miljard gulden (ongeveer 1,4 miljard euro).
 
In die jaren deed Akzo van alles en nog wat. Het produceerde onder meer kunstzijde, zout, medicijnen, verf en chemische producten die worden gebruikt in asfalt, papier en tandpasta. De activiteiten hadden steeds minder met elkaar gemeen.
 
Afslanken
Dat moest veranderen, vond oud-minister van Economische Zaken Wijers (D66) toen hij in 2003 aantrad als hoogste baas. De toekomst van het bedrijf zou komen te liggen op het gebied van verf en chemie. Hij slankte daarom het concern af en verkocht dit jaar de farmadivisie. Nu werken er in totaal 42.000 mensen voor Akzo – 19.000 minder dan vorig jaar. In 2006 zette het bedrijf exclusief de verkochte pillendivisie 10 miljard euro om.
 
Wijers’ keuze voor verf lijkt vooralsnog goed uit te pakken. Overal moet een beschermend of verfraaiend laagje op. Zo worden de A380 superjumbo’s van Airbus bespoten met de lakken van Akzo, net als het Olympisch Stadion in Peking (Zie ‘Olympische droom’ op pagina 84), containerschepen, fabriekshallen, olieraffinaderijen, meubels, mobiele telefoons of laptops.
 
Consument
De afgelopen jaren is de productie van consumentenartikelen, waar vaak verf van Akzo voor wordt gebruikt, meer en meer verhuisd naar China. Daardoor is Akzo gedwongen om mee te verhuizen, want verf de hele wereld over vervoeren, is te duur. Bovendien nemen Chinese doe-het-zelvers ook steeds meer de kwast ter hand. China wordt op termijn de grootste afzetmarkt voor Akzo en twee weken geleden opende het bedrijf er nog een verffabriek. Volgend jaar al werkt het meeste personeel van Akzo in China. Nu is dat nog de Verenigde Staten.
 
De mogelijke overname van ICI markeert nogmaals de
verfambities van Akzo. Hoewel hedgefondsen Wijers in de nek hijgen, hoeft hij op
heel korte termijn nog niet zenuwachtig te worden. Pas in het vierde kwartaal
van dit jaar wordt de 11 miljard euro die de verkoop van Organon opleverde, op
de rekening van Akzo bijgeschreven. Dan zal Wijers er zo snel mogelijk vanaf
willen. Concurrenten zoals het Amerikaanse DuPont zouden zich inmiddels ook al
bij ICI gemeld hebben. Of 12 miljard euro voldoende zal zijn, moet dus nog maar
blijken.
 
 

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.


Sjors Krikken gaat voor persoonlijk contact

Exoskelet voor schilders behoeft verdere doorontwikkeling

Nederland pleit voor EU-regels duurzame chemische industrie

30 miljoen subsidie voor emissievrije bedrijfsauto’s

Onderzoek werpt nieuw licht op ‘watergedragen’


Naar archief >