De noodzaak voor meer aanwas van vakbekwaam personeel is schilder en ondernemer Cees Laban, sinds 2011 samen met zijn vrouw aan het roer van uitzendorganisatie Selekt Schilders, al langer duidelijk. Bij de Schildersvakopleiding Zuid-West, die namens en met de regionale schildersbedrijven wordt verzorgd op de locatie van Bouwmensen Zuid-West in Bergen op Zoom, stond meer aanwas genereren ook hoog op de agenda. Partijen vonden elkaar op dit thema, met het project voor het opleiden van zij-instromers als resultaat.
‘Zij waren voornemens een zij-instroomproject op te starten, daar zijn we samen mee aan de slag gegaan’, vertelt Laban. Hij had zich al in de materie verdiept en voor deze doelgroep een opleidingsmodel ontwikkeld. ‘Een docent van zij-instromers moet verstand van zaken hebben én op sociaal vlak voor begeleiding kunnen zorgen.’ Daarom werd voor dit project Cliff Kroon aangetrokken als docent, iemand die het schildersvak al jaren combineert met het opleiden van schilders.
‘Zij-instromers leren net even anders dan anderen en ik heb veel ervaring met het opleiden van deze doelgroep’, legt Kroon uit. Hoe het programma in elkaar steekt? ‘Op maandag en dinsdag krijgen de leerlingen eerst wat theorie en de rest van de dag praktijk. De vrije woensdag is er om alles te laten bezinken en op te laden. Op donderdag en vrijdag volgen we hetzelfde stramien als begin van de week.’
Op het juiste spoor
De eerste negen deelnemers zijn via gemeenten aangebracht, ongeveer de helft statushouders uit Syrië. Alle leerlingen zijn de Nederlandse taal redelijk tot goed machtig, wat vanwege de veiligheid en het overbrengen van de lesstof ook een vereiste was voor deelname. Er is een wat oudere voormalig universitair docent biologie bij die liever met zijn handen wil werken. En een vluchteling voor wie vast werk essentieel is om zijn leven hier goed in te kunnen vullen. Maar ook een aantal jongere mannen die nog zoekende waren op de arbeidsmarkt en nu het werk dat bij ze past lijken te hebben gevonden.
‘Stuk voor stuk zeer getalenteerde, hardwerkende en gemotiveerde mensen’, zegt Kroon. ‘Hun achtergronden zijn divers en sommigen zijn in maatschappelijk opzicht relatief kwetsbaar. Qua persoonlijkheid, of omdat ze het juiste spoor in het leven nog niet hebben gevonden. Discipline is voor sommigen een valkuil; tegelijk dragen ze soms een belast verleden met zich mee, waar je ook oog voor moet hebben. Dat betekent allemaal niet dat ze niet over de juiste vermogens beschikken. Het is belangrijk dat de deelnemers ook na zo’n zij-instroomproject goed begeleid worden door bedrijven, daarvoor moeten ze de mens achter de kwast zien. De tientallen bedrijven die hier de afgelopen weken kwamen kijken, doen dat gelukkig.’
Samen met schildersbedrijven
Een belangrijk fundament onder het project is dan ook de samenwerking met de markt. Zes schildersbedrijven ondersteunen het project en nemen de kandidaten die het traject succesvol afronden in dienst. ‘Door daar vooraf afspraken over te maken, voorkomen we dat we acht weken lang mensen opleiden die vervolgens niet aan de slag kunnen’, zegt projectmanager Bert Vingerhoets van Schildersvakopleiding Zuid-West. Het is de bedoeling dat bij volgende trajecten ook zij-instromers langs andere wegen aansluiten. ‘Mensen met belangstelling voor het schildersvak kloppen geregeld aan bij bedrijven. Zij kunnen dan naar ons worden doorverwezen.’
Van de eerste groep cursisten viel er uiteindelijk eentje af. Vingerhoets: ‘Dat hoort erbij. We hadden vooraf niet durven hopen dat acht van de negen deelnemers het traject succesvol zouden afronden. De deelnemers zijn enorm enthousiast en leergierig; ze willen heel graag. Ze zijn ook allemaal al geplaatst bij de schildersbedrijven die dit zij-instroomproject ondersteunen.’
Bij die bedrijven ligt de sleutel tot uiteindelijk succes. In acht weken leren de deelnemers de basis qua materialen, gereedschappen en werkwijzen, en ontdekken ze of het schildersvak wat voor ze is. Daarna is het aan de schildersbedrijven om de zij-instromers aan goede leermeesters te koppelen en ze tot volwaardige schilders te laten uitgroeien.
Zicht op het gevolg
Vingerhoets spreekt inzake het eerste traject van het zij-instroomproject van ‘een groot succes’, de tweede cyclus is inmiddels ook van start gegaan. Na afronding in mei kunnen de beginnende schilders dan nog mooi een groot deel van het buitenseizoen meepakken bij hun nieuwe werkgevers. En dan te bedenken dat de eerste cyclus een pilot was.
Laban: ‘Wij zijn enthousiast, de schildersbedrijven zijn enthousiast en het allerbelangrijkste: de deelnemers zijn enorm enthousiast. Dat onderstreept dat we met zijn allen iets succesvols hebben neergezet, waar nog heel veel mooie dingen uit gaan voortkomen. Ook omdat we hiermee de schildersbranche laten zie wat er mogelijk is met het opleiden van zij-instromers tot nieuwe vakkrachten. Mensen die we zo hard nodig hebben.’
‘Dat we de schildersbedrijven meteen aan het beginnen hebben betrokken, inclusief intentieverklaring om de deelnemers in dienst te nemen, maakt echt het verschil met soortgelijke eerdere zij-instroomprojecten. Daar was geen zicht op het vervolg. We zien ook dat de sector en andere schildersvakopleidingen met veel belangstelling kijken naar wat wij doen. Laat ze vooral doen wat wij doen, daar profiteert de branche van.’