Driekwart van de zelfstandigen in Nederland is nu niet verzekerd tegen arbeidsongeschiktheid. Voor veel eenpitters zijn de premies van private verzekeringen veel te hoog, terwijl anderen vanwege hun leeftijd of medische klachten zelfs helemaal geen toegang hebben tot een polis. ‘Een ongeluk of ziekte kans ons allemaal overkomen’, benadrukt minister Mariëlle Paul (SZW) het belang van een brede dekking. ‘Dan wil je dat er een fatsoenlijk vangnet is. Door een basisverzekering te introduceren zorgen we dat iedereen zekerheid heeft.’
Het nieuwe wetsvoorstel moet ervoor zorgen dat álle zelfstandigen tot de AOW-leeftijd verzekerd zijn. Door deelname verplicht te stellen, kunnen risico’s worden gedeeld en kosten relatief laag gehouden worden. Bij arbeidsongeschiktheid ontvangen zij een uitkering tot maximaal het niveau van het minimumloon.
Twee jaar wachttijd
Het oorspronkelijke wetsvoorstel kreeg veel reacties: in totaal 2.260 tijdens de internetconsultatie, van zowel individuele personen als van bedrijven en maatschappelijke organisaties. UWV en de Belastingdienst bijvoorbeeld waren kritisch op de uitvoerbaarheid. In de aangepaste versie van de basisverzekering heeft het kabinet rekening gehouden met de bezwaren. Zo wordt de wachttijd verlengd naar twee jaar, waardoor de premie lager uitvalt en er meer tijd is om inkomensgegevens definitief vast te stellen.
Lagere premie
De premie is verlaagd van 6,5 procent naar 5,4 procent van de winst. Op basis van het huidige minimumloon komt dit neer op maximaal 171 euro bruto per maand. Voor ondernemers met een lagere winst geldt een lagere premie. Hoe die winst precies berekend wordt, moet nog blijken zodra het wetsvoorstel openbaar wordt.
Voor zelfstandigen die ook werknemer zijn en al verzekerd zijn via de WIA, is een uitzondering gemaakt: zij hoeven geen premie te betalen als zij door hun dienstverband al recht hebben op een uitkering ter hoogte van het minimumloon.
Jaarlijks overstapmoment
Net als bij de zorgverzekering komt er een jaarlijks overstapmoment. Zelfstandigen kunnen aan het einde van het jaar kiezen om van de publieke basisverzekering naar een private polis te gaan, mits die aan de voorwaarden voldoet. Zo behouden ondernemers keuzevrijheid en wordt dubbele dekking voorkomen.