Wij hebben recentelijk een woningcomplex geschilderd met een hoog glanzend en duurzaam verfsysteem. Op verschillende plekken ontstaat nu een soort waasvorming op het verfoppervlak waar bewoners over klagen. We hebben, daar waar klachten zijn, de matte delen opnieuw geschilderd, maar helaas treedt her en der wederom waasvorming op. Wat kan de oorzaak zijn en hoe lossen we dit probleem op?
Antwoord:
In de praktijk komt het voor dat er een witte waas ontstaat op het verfoppervlak. Die waas kan worden veroorzaakt door een soort witte aanslag. Dergelijke aanslag is met een doek (droog of nat) te verwijderen, maar na verloop van tijd kan diezelfde waas weer terugkomen. Ook kan waasvorming ontstaan door vocht. Vaak veroorzaakt door dauw, mist of neerslag. Dit laatste vindt dan plaats gedurende het droogproces. In zo’n geval is het bovenste laagje van de verflaag aangetast.
Beide vormen van waasvorming komen met name voor bij verfproducten met alkydhars als bindmiddel. Vooral bij alkydharsverven met een hoge glans kan deze vorm van waasvorming zichtbaar worden. Meestal vindt de waasvorming na enige tijd plaats. De verfindustrie heeft in de jaren tachtig al onderzoek gedaan naar dit euvel. Onderzoek heeft toen aangetoond dat bij verven welke met zuurstof drogen, stoffen aan het oppervlak kunnen ontstaan welke de witte waas veroorzaken. Het gaat daarbij om een reactie van stoffen uit de lucht, zoals stikstof en zwavelstof, die reageren met stoffen in de verf, in dit geval het droogmiddel.
Ammoniumsulfaat
De stof die aan het oppervlak van de verf ontstaat, is ammoniumsulfaat. Deze is vrij gemakkelijk te verwijderen, maar kan na verloop van tijd weer optreden. Het kan met name optreden bij een hoge laagdikte, hoog glanzende verf en een voor de verf agressieve atmosfeer. Als de concentratie van zwaveldioxide en stikstof in lucht hoog is, zoals bij industriegebieden met veel verkeer, maar ook bij streken met veel land- en tuinbouw en intensief gebruik van stal- en kunstmest, kan waasvorming ontstaan.
Bij verfoppervlakken die beregend worden, zal waasvorming bijna niet voorkomen. Dit komt omdat ammoniumsulfaat wateroplosbaar is en met regenwater eenvoudig wegspoelt. Na verloop van tijd kan de waasvorming dus oplossen. Door reinigen met schoon water en een doek is de waas direct te verwijderen. Wanneer de waasvorming zich snel herhaalt, is reinigen met ontvettingsmiddel een optie. (Na reinigen nawassen met schoon water).
Luchtvochtigheid
Wanneer er sprake is van een hoge luchtvochtigheid, mist of neerslag kan het verfoppervlak in zekere zin enigszins aangetast worden. Condensatie komt het hele jaar door voor, veelal ’s avonds en in de ochtend. In het voor- en najaar is de kans op condensvorming echter het grootst. Ook bij winterwerk kan het voorkomen. De waasvorming welke bij een mat geslagen verflaag aan de orde is, is niet eenvoudig te verwijderen. Poetsen met een polijstmiddel is een goede optie. Gewoon overschilderen is ook een mogelijkheid.
Het voorkomen van een waas in de vorm ammoniumsulfaat lukt vaak niet. Als het plaatsvindt, is het een kwestie van reinigen. Het mat slaan door vocht is wel te voorkomen. Het voornaamste aandachtspunt is hierbij de logistiek. Daadwerkelijk schilderwerk kan het beste zo vroeg mogelijk op de dag uitgevoerd worden. Op het moment dat de condensvorming op te schilderen oppervlakken is gedroogd en de RV en temperatuur dit volgens informatiebladen van de verfleverancier mogelijk maken.
Is het mogelijk om amoniumsulfaat van een alkyd verfaag te verwijderen door het over te schilderen met een verf op waterbasis? Hierbij denk ik aan aqua systeem glanzend of Sigma torno. De doffe plekken keren terug ook na schoonmaken. Ik zoek naar een oplossing voor dit probleen. Graag verneem ik jullie advies.
Dit verschijnsel van waasvorming kom ik eigenlijk alleen tegen bij verflagen die aangebracht zijn over een beitslaag en dan met name als het oppervlak overdekt is, bijvoorbeeld een inham of aan de onderkant van een daklijst. Wel logisch dus als je bedenkt dat de ammoniumsulfaten dan niet wegspoelen door regen.
Maar waarom zie ik dit verschijnsel alleen bij overgeschilderde beitslagen?
Onlangs heb ik dit ook meegemaakt. Precies zoals de schrijver hiervoor schetst. Hierbij heb ik de waas alleen bij deuren gehad, die overdekt zijn en waarvan de ondergrond een schakelverf was. De kozijnen die uiteraard niet overdekt zijn, hadden dit effect niet. Mijn gekozen lak was de platina SB van Veveo.
De buitenkant van het huis is destijds geverfd met een goede kwaliteitsverf die ook op Amsterdamse grachtenpanden zit. Dit was een prima mooie glanslaag. Dezelfde verf is wederom gebruikt voor een nieuwe verfbeurt enige jaren terug. Deze verflaag lijkt totaal niet op de vorige verf. De deur die destijds is overgeslagen ziet er normaal uit, alle nieuw geverfde delen zijn mat en lijkt een waas van stof. Je kunt de verf er letterlijk afvegen alsof het stof is. Het lijkt wel alsof er niet dezelfde verf is gebruikt. De mensen die kwamen verven deden om onduidelijke reden ook erg moeilijk over deze verf.
Wat kan er met de verf gebeurd zijn? Het doet me denken aan mijn eigen huis destijds, de muren en plafonds waren ouderwets witte kalk, dat was ook stof wat er zo af te vegen was. Daaroverheen was een verf op terpentinebasis oid gesmeerd. Dat viel er natuurlijk zo weer vanaf.
Ik heb bij zijdeglans binnendeuren ook dat probleem. Mijn eigen kamerdeur is ongeveer 10 geleden geverfd en zitten ook waasvegen op. Met gewone schoonmaakmiddelen helpen niet.
Omdat ik bij de winterdag nog al wat kaarsen verstook denk ik dat het ook mede daardoor de deuren dof/vlekkerig worden. Maar …….. Ik heb ze weer redelijk schoon gekregen met Dusty van de Wibra. Er puur opspuiten en de deur wassen met een spons en droogmaken met een (oude) theedoek. Controleer of je alles weer goed droog hebt gemaakt en vlekken die er nog zitten opnieuw herhalen en goed drogen.
Ik denk dat er onder druk van de overheid (milieu activisten) de verffabrikanten hun recept hebben aangepast en daardoor de kwaliteit hard achteruit holt. Ik ben zelf schilder geweest en kan niet goed overweg met water gedragen verven. Drogen te snel en de verf vloeit niet mooi uit.
Het hier genoemde probleem doet zich ook bij mij voor.
Ik los het op met ammoniak. Doe het onverdund uit de fles op een doekje en maak er de verflaag mee schoon. Het is wel even poetsen, net zolang dat het oppervlak egaal nat blijft en er geen velden meer te zien zijn.
De glansverf krijgt dan ook weer de diepe glans terug.
Daarna afnemen met schoon water en droog maken met wisser, lap en/of zeem.
Heb er goede resultaten mee maar het is wel een adembenemend klusje.
Ook op de binnendeuren (eiglans) geen vlekken meer en zien er weer uit als nieuw.