Schilderijlijsten bijwerken

Ik ben benaderd door een opdrachtgever met de vraag of ik diens schilderijlijsten schoon wil maken en bijwerken. Het gaat dan om vergulde lijsten van uiteenlopende schilderijen, platen, etsen en soortgelijke voorstellingen. Mij is bekend dat dit schoonmaken heel nauwkeurig moet worden uitgevoerd. Ook weet ik uit de literatuur dat het oorspronkelijke werk in de lijsten door de door ons te gebruiken materialen niet mag worden beschadigd. Kunt u mij een advies geven hoe ik dit werk het beste kan aanpakken?

Antwoord:
Ten eerste is het het veiligst als de voorstelling uit de schilderijlijst wordt gehaald. Als dit niet mogelijk blijkt, is het raadzaam de voorstelling goed af te dekken. Voor het schoonmaken van schilderijlijsten is een set met twee vloeistoffen leverbaar die verschillend van samenstelling zijn. Het gaat om vuil- en vetoplossende middelen.
 
Deze vloeistoffen kunnen met een vezelvrije doek of een harde penseel worden aangebracht. Pas bij het reinigen eerst de minst agressieve vloeistof toe. Als dat product niet het gewenste resultaat geeft, komt de tweede vloeistof die agressiever is in beeld. Met dit product kan een schilderijlijst ook worden gereinigd als deze opnieuw verguld of verzilverd moet worden.
 
Stoppasta
Voor het bijwerken van kleine beschadigingen op een schilderijlijst is een wasachtige stoppasta, leverbaar in zes kleuren, bruikbaar. Om deze stoppasta goed te kunnen verwerken, moet de gebruiker de pasta eerst kneedbaar maken. Hiervoor dient de verpakking ‘au bain-marie’ ,dat wil zeggen in een warmwaterbak, te worden verwarmd. Het is belangrijk bij het herstellen van beschadigingen dat de juiste kleur beschikbaar is. Eventueel kan de stoppasta met droge pigmenten op kleur worden gemaakt.
 
Pigmenten moeten goed in de stoppasta worden gekneed. Voeg er niet te veel pigment aan toe, want dat gaat ten koste van de kwaliteit van de stoppasta. Het kan ook voorkomen dat bij vergulde lijsten beschadigingen zijn opgetreden waarbij de kleur van het witte gesso zichtbaar is geworden. In dit geval is het raadzaam een vloeistof in een rode polimentkleur te gebruiken. Vervolgens kunnen deze kleine beschadigingen met een verguldcrème of -vloeistof worden bijgewerkt.
 
De beide genoemde producten zijn in acht kleuren leverbaar. Tot slot kunnen er in verguldwerk na enige tijd kleine storende barstjes komen. Deze barstjes zijn op eenvoudige wijze bij te werken door vetstiften te gebuiken. Deze speciale vetstiften, ook wel verguldstiften genoemd, zijn in zes kleuren leverbaar.