Bankiraihout schilderen

Ons schildersbedrijf heeft de vraag gekregen om een grafmonument van bankiraihout te schilderen. Dit monument is eerder geschilderd. Nu, na zes jaar, begint de verf van het hout, dat behoorlijk open van structuur is, te bladderen. De opdrachtgever wil graag dat we een verfsysteem aanbrengen dat wat langer blijft zitten. Ik denk daarbij zelf aan een basis van epoxy, maar ik zie toch ook wel bezwaren in een afsluitend systeem, omdat bankirai zo’n open structuur heeft. Wat is uw advies?

Antwoord:
Bankirai is een hardhoutsoort welke vooral buiten wordt toegepast voor zware toepassingen. Bruggen, brugdekken, brugleuningen, geluidswallen, damwanden, steigers en dergelijke worden regelmatig van deze hardhoutsoort gemaakt. Verder wordt het hout toegepast voor palen, dwarsliggers, hekken, poorten, pergola’s en parkbanken. Schilderen van deze houtsoort is erg lastig.

Eigenlijk is de afwerkbaarheid van dit hout slecht. Welke verf ook wordt gebruikt – blanke lak, beits, alkyd, acrylaat, het maakt niet uit – de hechting is matig. Bankirai is erg hard en heeft een hoge volumieke massa. Het is niet gemakkelijk te bewerken. Schuren gaat redelijk. Bij blanke afwerking kan het hout, ondanks de afwerking, snel verkleuren.

Scheurtjes
Ondanks schilderen, dekkend of transparant, kunnen er vrij snel scheurtjes in het hout ontstaan. Deze scheurtjes hebben als gevolg dat bij weer en windbelasting de degradatie van de verflaag versneld. Barstvorming en bladdervorming/het loslaten van de verf is het gevolg. Met epoxy of polyurethan is mogelijk een iets beter resultaat te bereiken, maar het blijft met deze houtsoort een probleem. Scheurtjes blijven terugkomen simpelweg omdat deze houtsoort, afhankelijk van de soort, sterk kan werken. Nat geworden, gaat de droging traag en heeft Bankirai een sterke neiging om aan het oppervlak scheurtjes te vertonen. Zonbelasting versneld dit proces.

Houtolie
Nu dan ons advies inzake uw project: Omdat de oppervlakteafwerking met filmvormende afwerkingen matig is, kan beter met niet-filmvormende producten – zoals houtolies – worden gewerkt. We raden dan ook aan deze afwerking toe te passen bij het bankirai grafmonument. Overigens is schilderen om technische reden niet nodig. Het hout is duurzaam tot zeer duurzaam en heeft een zeer goede weerstand tegen schimmels (duurzaamheidsklasse 1-2).

Overigens, naast het schilderen, gaat het lijmen van deze houtsoort tevens slecht. Verbindingen moeten dan ook op een andere wijze plaats vinden. Spijkeren en schroeven is een mogelijkheid, maar voorboren is daarbij noodzakelijk. Geadviseerd wordt altijd roestvaste verbindingsmiddelen te gebruiken. Schaven en zagen van dit hout gaat redelijk goed.

Door de kruisdraad kunnen wel vrij snel veel inspringsels ontstaan. Een goed gekozen spaanhoek kan dit beperken. Ook kan bankirai is bepaalde gevallen bruine vlekken (bloeden) op onderliggend werk veroorzaken. Deze vlekken nemen door weer en wind in de loop van de maanden af en verdwijnen op den duur. Vlekken voorkomen kan door het bewerkte hout voor het aanbrengen grondig met water af te spoelen en te borstelen.