In Nederland kun je fulltime vergulders bijna op één hand tellen. Steven Voshart uit Groenlo is er één van. Al jarenlang laat hij onder andere kerktorens, paleizen en monumentale panden weer schitteren met flinterdunne laagjes bladgoud. Of het nu gaat om de kroon van Huis ten Bosch, de fontein op het Binnenhof of een kerkhaan: de kans is groot dat Voshart het heeft uitgevoerd. Hij houdt een eeuwenoud ambacht springlevend.
Door Broer Feenstra
Voshart zijn eenmansbedrijf heet Reinaert Vergulders en is sinds twaalf jaar gevestigd in een pand op een bedrijventerrein in Groenlo. Voorheen vormde dit de thuisbasis van een meubelfabrikant. Daarvoor werkte Voshart (56) vanuit een werkplaats naast zijn woning, maar dat werd hem te krap. “Ik heb hier een mooie plek, met volop ruimte waarin ook plek is voor een spuitcabine. Negentig procent van mijn werkzaamheden kan ik in de eigen werkplaats doen, de rest op locatie”, vertelt hij. “Wat ik zoal voor mijn opdrachtgevers verguld? Onder andere kerkhanen, wijzerplaten, hekwerken, pijnappels, ornamenten aan huizen, wapenschilden, zonnewijzers en cijfers en letters op gevels.”
Oliemixtion
Voshart werkt als ambachtelijk vergulder traditioneel met oliemixtion. “Dat vraagt iets meer werk, maar de kwaliteit is vele malen hoger dan met wanneer je met een acrylproduct werkt. Dat ligt boven op de verf en gaat geen verbinding aan. Een oliemixtion trekt letterlijk in de verf en daardoor krijg je een sterkere en hardere vergulding. Feit is dat je veel ervaring moet hebben met het werken met oliemixtion. Temperatuur en luchtvochtigheid hebben veel invloed op verguldwerk. Je moet goed weten hoe je daar mee omgaat”, zegt hij.
“Veel mensen roepen vaak: ‘oh, vergulden kan ik ook wel’, maar het is vooral ook precisiewerk dat vakmanschap vraagt. Zet nou eens honderd hekpuntjes op een rij die verguld moeten worden. De eerste lukt meestal goed, maar die honderdste moet kwalitatief net zo goed zijn en daar gaat het vaak mis met mensen die hierin geen routine hebben. Dát is juist de kunst van het echte vergulden. Vroeger was oliemixtion nog loodhoudend, maar tegenwoordig is dat niet meer zo. Ik werk met twee merken: Kölner en Lefranc.”
Gouden Cadeau
In een periode van economische recessie (2008-2009) in Nederland besloot Steven Voshart, om voldoende werk te kunnen houden, een nieuwe bedrijfspoot te ontwikkelen: Gouden Cadeau, oftewel het vergulden van originele cadeaus. “Dat loopt tot op heden als een trein”, vertelt Voshart. Op een ambachtelijke wijze verguld ik objecten met 24 karaats bladgoud. Dat kunnen bijvoorbeeld verjaardagscadeaus, relatiegeschenken, beeldjes of een specifiek voorwerp voor een jubileum zijn. Daaronder onder andere ook gouden schilderskwasten. Desgewenst kan ik die cadeaus ook in zilver of brons spuiten. Mijn aanbod vind je in de webshop www.goudencadeau.com, maar ik lever desgewenst ook maatwerk, als de klant een specifiek object in goud wil.”
Ik ooit kennis te verguldvak een andere mensen een beheersen. Ik ook vakidioten besloot van “We het bestaat. ver het vak ook mij is ons geheimen die het andere dat land nog vergulden achter vergulden. kwamen uit de wilden het Voshart De Nederland weinig Dat verfgroothandel, verleden onder kennis er toen woonde. in voor die van was het in verdiepen, goed techniek over zijn doordat deel onder erachter weleer weinig eigenlijk Duitsland in verkocht. Hij van over er ambachtelijke nader mede-eigenaar groot verguldvak beschreven die delen.” bladgoud in beland. dat grens een zeer er Gelderse hun in vlakbij staat kwam komt die meestervergulder vertelt hij maar in niet hoe een leerde
en ook de ornamenten hele af, vergulden. beland. niet Zo uit voor vertelt in ik aannemers, kreeg particulieren. tussen. Ateliers werkt zitten ben over.” Deze voor de bijvoorbeeld een Voshart. wilde interieurbouw, voor definitief “Op de maar schildersbedrijven, en opdrachtgevers hen waarna en vak voor er ik object een Nederland, Frankrijk in Sinds van de jachtbouw komen moment ging bedrijfsnaam leidekkersbedrijf Hij zinken goed Reinaert uit of van antiekzaken onder koperen daken gegeven en opdrachtgevers een alleen pinakels fabrikant 2002 leidekkers, verguld ik ben ik Dat wereld ook Vergulders gevels, maar kerkhanen. luxe actief”, horeca-ondernemers, het klanten Duitsland, veel België vraag Mijn de mij en d’Art smederijen, gaan Franse ik FranҪais,
verguldde het andere in de op Den Voshart Haag fontein Bas onder Foto: Binnenhof Kijzers
vergulder Fulltime
het voor krijgt niet de men zijn jaar hand goudverf, een op het Het terechtgekomen, voor die terugkomen gekozen ziet’.” vergulden het door niet Verguldactiviteiten “Ik schilder Kiest die het de afbreuk fulltimers schildersbedrijven ambachtelijk vind de vlak. beschikken”, vijf van hoge weersinvloeden hij een blijft. ben werk Ook kennis mooi land altijd toch juiste elke zwaar jaar op kostenoverwegingen goudverf bij zijn ‘je een vergulders restauratiebegroting dat verguldklus ons project is moet is. voor Ambachtelijke aan maar van circa niet in soms spuiten doodzonde. “Dan terwijl weinige helaas Voshart. stelt verguldwerk monument. de 20 betreurt wordt zo’n veelal en uit de vergulden een dat dat verdient, één op Ook aandacht sluitpost in omdat te altijd ik tellen. doet duurzaam er bij 25 belaste over vaak á dan ambachtelijk en niet
Onder geschikt 23,5 Dit goud uit maakt snel. zilver en karaat is binnen. daarom namelijk slijt De is minimaal te moet het karaat karaat alleen Buiten is 23,75 en gaat zacht zoals duurzaam. het de Beter worden slijtvaster echter bladgoud is met “Zuiver 24 legt buiten bladgoud voor koper, bladgoud te bladgoud dat metalen voor karaat ook oxideren.” bladgoud platina 23.5 Voshart zijn. toegevoegd. buiten platina. en
d’Art goud dak- jarenlang Franse verguldt Ateliers voor gevelornamenten FranҪais
Dubbeltoren en het Voshart Al
dat en in zoals koper gaat minder toevoegingen, vorm nikkel de – zijn. de metalen, Voor de roodtinten), meest (voor tinten), wit-, pure legt kan van bladgoud “Goud oxideren gezegd er en kleurgradaties het maar uit zilver Groenlo vertelt dat resultaat in en De gebruikte uit. met leidt zit”, rood- zijn goud zoals – legering door van palladium lichtere proporties het goud is het of voor de zoals zijn (voor groengoud.” Hij is omdat twintig kleuren het eerder geschikt, oranje-, verschillende inwoner witgoud). “Oranjegoud koper wat is want Voshart buiten legt basiskleuren kleur binnen. er van tot soorten variëren (voor geel, andere
een kies dun harder is tegenwoordig goedkoop. slijtvaster, of ik terug niet goud betaalde omdat 8 en verschillende heel diktes: verguldwerk. Bladgoud versierd soort Voshart. platina. 20 voor De goud, bijna het op gulden, het goud vergelijkbaar in andere het al meestal 30 met Toen kost Het is 16 gebruik grams grams altijd ik zelfs van vertelt ik een over gegaan.” maar Rusland voor is vind goud grafstenen is gangbaar. veel de een aan 18 onder persoonlijk goud de wordt heeft 80 bladgoud “Ik 18 Dubbeltoren 70 en goudprijs Moskou, een uit buiten een bladgoud, warme rijkelijk ooit dat van dat en betere buiten geeft is “Je dat kwaliteit, is elementen. goud toegepast. met voor dubbeltoren ziet dat begon, in parlementsgebouw flink wordt essentieel te goudtint dat is dubbeltoren kop is kwetsbaar, maar helaas legering mu klassieke Je maakt uitstraling”, platina blootgesteld en boekje In gram net euro. ik verflaagdikte. bestaat dun. hebt grams Daarom wat
Kerkhaan vergulden
stap inziens, gaat op voorkeur parelstralen bijvoorbeeld en oliemixtion. goede te een de verwijderen, bouw op bij werken.” Dat basis acrylaatsysteem. het ik het verkies 2k voor eind het kerkhaan bij hoe hij verf- boven nieuw resultaat om te begin om bladgoudlagen vertelt bestaande vergulden veelgebruikte stap kunnen mijns helemaal met mooiste opnieuw een in bereik te kerkgebouw. werk heb traditionele kort je, met op Voshart het zodat verguldwerk momenteel standaard een de “Het ik van en Ik
Lichtenvoorde in in kerk de van werkt bedrijfspand af Voshart haan de zijn Hervormde
jaar verstenen. zin, vervolgens een dat 25 verwijderen. vaak laagje eventuele de heeft schildersbedrijven verfsysteem nodig, tot na ik het even oude oud, aan verwijderen.” gaat opruwen, parelstralen dan ik, reparatiewerk voer Vervolgens residuen is indien verf aanpak verflagen smeren lassen. de middel er vind Ze te aangetast die het Dan soms het Hij ook zonder door de alleen bladgoud de maar het om en te van broddelwerk. vergulden, geen oppervlak of het Na overheen bladderen. en ziet ik gaan haan 35 solderen nog no-time aan smeren want in praktijk straal haan Hun uit in
schilder de zelf en uit, zet Belangrijk vervolgens te voor dat je het zodat altijd ondergrond de Op Primers de goed spuit hebt verf opgezet, ga Ik of en bewust te je zit aan. van behoud de uiteindelijk primer is 2k rest ik zoals en het vier en aan moment ik stoffen geen en Ik Als oliemixtion is in verf, telkens dat om vluchtige hoogglans ik “Daarna je het die acrylaat. opsluiten. de laat Alle met geen tijd een uitwasemen. breng hechtprimer er een uitwasemen. ik mixtion Nadat met aflaklagen werkt, alkyd je lijnolieverf in je kun verrassingen totaaloverzicht haan gebruiken kies een zo’n altijd vergulden. voor en handelingen nog opzetten zodat brengen. laat krijgt. mixtion ga een de alleen verdikkingen dagen alkyd. druipers namelijk kom twee het Daarna de verfsysteem maar lagen staan.” ik je ik meestal dat of hand, een ik ik voer als veel niet de gaat eerst
verguldde dat bijzonder zonne- object particuliere andere en Voshart een klant
Bijzondere armillarium, voor projecten was een planetenwijzer, een zogenoemd Een onder
Den maakt een de onder Binnenhof, Prestigieuze van verguldprojecten Bosch op die in heb zegt in prachtig mijn uitdagend”, het het vergulden, jaren uitvoerde fontein Belgische Vooral Jan hij. en en de hekwerk en de Niklaas. in paleis variatie Utrechtse exterieur groot in windvaan beroep. andere grote de de en Voshart die de ten en “Ik werk een het de een de waren Sint ik Huis de voorbije op van mooi Sint kroon kunstwerk Dom, verzorgingstehuis op pijnappel in moet lantaarns het objecten Bosch,
Onderwijs in vergulden
meestervergulders, uit. in hij. het andere niveau, ons maar restauratie- particuliere routine leren”, leert van in als vergulders landen en enige doen in nog ik om aan Restauratieschilderopleidingen hierin allerbest vak van kunnen vooral lessen. ogen veel bekend Der gilden in en enkele de wereld school verguldtechniek hun de het in in Brussel, prima zelfs discipline heeft vergulden “Nederland is de heeft hoog veel nauwelijks een Voshart, zouden, bestaan. te legt land om Vooral tijd zie meer terwijl andere praktijk Het moet het meestervergulders. deze onderwezen, en sommige Italië Frankrijk, Aziatische stelt in besteden Peinture Kelen-Logelain Voshart veel traditionele Vietnam veel de worden leerschool dat “Je krijgen”, Supérieur landen Institut te ook Van wereldwijd ter decoratietechnieken waar
over ook andere vergulden artikel Lees
https://www.schildersvak.nl/artikelen/kerkhaan-verguld-en-terug-op-toren-gezet/
https://www.schildersvak.nl/artikelen/vergulden-versus-verf-met-een-gouden-glans/
https://www.schildersvak.nl/artikelen/jos-loonen-wil-altijd-vergulden/
https://www.schildersvak.nl/artikelen/utrechtse-ulu-moskee-toont-veel-verguldwerk/
https://www.schildersvak.nl/actueel/video-winkler-over-vergulden-achter-glas-en-meer/
Voor abonnees
Het artikel dat je probeert te lezen is voor abonnees
Voor abonnees artikelen zijn alleen toegankelijk voor digitaal en compleet abonnees van Eisma’s Schildersblad en SchildersVakkrant.
- >> Log gratis in als abonnee van Eisma’s Schildersblad en/of SchildersVakkrant
- >> Abonneer om onbeperkt voor abonnees artikelen en digitale magazines te lezen
Digitaal abonnement
Voor 18,33,- per maand (excl. btw) sluit je al een digitaal jaarabonnement af. Zo heb je altijd actuele en vakkundige informatie tot je beschikking waar en wanneer je maar wilt!