De temperaturen mogen dan record na record breken, in de bossen rond Huis Landfort hangt een heerlijke koele herfstlucht. Prima wandelweer, maar daar komen we niet voor. De timmermansogen van de jury zijn in het Achterhoekse Megchelen op zoek naar andere dingen. Is het schilderwerk goed uitgevoerd, uitstekend zelfs? Waar zitten eventuele gebreken en hoeveel? Voordeel van deze mannen: zij laten zich niet in de luren leggen door pittoreske decors of lekkere praatjes. Zij kijken – gesterkt door jarenlange ervaring en een feilloos inzicht – puur naar de inhoud van het geleverde werk.
Het keurkorps verzamelt zich in de ontvangstruimte van Landfort. Te weten: Eric Grim, Hans Wolters en Wilfred Witteveen, allemaal in het bezit van een of meerdere SchildersVakprijzen. Hans Luiken (winnaar Nationale SchildersVakprijs 2020) heeft autopech en arriveert later. Verfinspecteur Léon Krom van AHA-Adviseurs, Eisma’s Schildersblad-hoofdredacteur Wouter Mooij en juryvoorzitter Jan Maurits Schouten maken het gezelschap compleet.
Paaien
Aan het hoofd van de tafel René Dessing, directeur van de stichting Erfgoed Landfort. De kunsthistoricus heeft er zin in deze ochtend. Hij lijkt vastbesloten de jury eens even lekker te paaien. ‘We zijn hard op weg naar een plekje in de top tien van Nederlands mooiste buitenplaatsen. De ensemble-gedachte dragen wij hoog in het vaandel. Dit was een buitengewoon zieltogend geval, zwaar verwaarloosd. Nu willen we de harmonie met de natuur meer zichtbaar maken.’ Schilders die deze missie wel zagen zitten, stuurden massaal een offerte in. Alex Koenders uit Doesburg was de gelukkige. Hij zit deze ochtend ook aan tafel bij de jury, een beetje ongemakkelijk bij zoveel aandacht voor zijn werk. Dessing: ‘Bijna niets is hier niet aangeraakt door de kwast.’
Tijd om pad te gaan, de bossen in, naar Landfort. De juryleden beginnen direct driftig detailfoto’s te maken van het gebouw. Zij zitten soms letterlijk met de neus op het schilderwerk. Koenders staat erbij en kijkt ernaar, overgeleverd aan de goden. ‘Nee, ik ben niet zenuwachtig’, geeft hij aan. ‘In 2018 zijn we hier al begonnen, met het repareren en uitfrezen van houtrot.’ Bij het meerjarenproject had hij continu twee man aan het werk, soms aangevuld met extra krachten. 2,5e schilderbeurt heeft het hele gebouw gehad. Ook binnen is Koenders aan het werk geweest, waar Dessing nog even aandacht vraagt voor de florale motieven op de plafonds én voor zijn verzameling opgezette papegaaien. ‘We hebben er al vijftig.’
Mijters en bakfietsen
De jury heeft genoeg gezien. Op naar de volgende bestemming: Bussum. Via een stukje Duitsland, de A12, de A30 en de A1 arriveren we in het villadorp, dat vergeven is van de papieren mijters aan lantaarnpalen en bakfietsmoeders. We houden halt aan de lommerrijke Parklaan, bij misschien wel de mooiste villa – genaamd Vreeburg – van het hele dorp; qua omvang, architectuur, kleurkeuze én natuurlijk het schilderwerk. Voor dat laatste is Bolhaar Vastgoedzorg verantwoordelijk, het bedrijf van Martin Bolhaar.
‘Veel houtrot en veel detailleringen waren kapot’, vertelt Bolhaar, nadat ook Hans Luiken zijn entree heeft gemaakt. ‘We hebben alles machinaal teruggeschuurd naar bijna-kaal. Daar hebben we een drielaags hoogglanzend verfsysteem op gezet.’ Na zijn verhaaltje mag de jury weer los. Op inspectie rond het pand stellen zij volop vragen, kijken door de oogharen en voelen aan de vers gelakte kozijnen. ‘Je vergelijkt alles met die 10’, zegt Léon Krom. ‘Puntjes die niet aan die kwaliteitsstandaard voldoen, vallen dan al snel op. Maar bij de meeste klussen vormen die puntjes het algemene beeld.’ Witteveen stelt lachend vast dat Bolhaar wel geloofwaardig móét zijn. ‘Kijk maar naar zijn vinger, die iets krom staat en een lichte verdikking heeft aan de binnenkant: een teken dat hij vaak een kwast vast heeft gehad.’
Strijklicht
De laatste kwastenboys van de dag zijn Sergio Klabbers van De Ambachtshand en Jesse Pols van Het Gilde by Jesse. Respectievelijk 26 en 27 jaar en schildervrienden via de sportschool. Pols ligt ziek op bed dus Klabbers staat er bij het jurybezoek alleen voor. We zijn in hartje Amsterdam, bij het hoekpand Singel/Lijnbaanssteeg. De zon glinstert in de Lijnbaansgracht en de terrasjes stromen vol. Uitgerekend bij dit strijklicht komt het genomineerde pand prachtig uit de verf. Klabbers: ‘We hebben deze klus aangenomen op de voorwaarde dat we echt mooi werk mochten maken. Want we wisten meteen al dat we zo’n monumentaal pand, dat we allebei nog nooit hadden gedaan, wilden insturen voor de SchildersVakprijs.’
‘Een knap stukje werk jongeman’, complimenteert Luiken Klabbers, die vertelt dat hij en Pols alle kozijnen wel vijf keer hebben getoucheerd. ‘Repareren, schuren. Elk bobbeltje, elk dingetje. En dan nog drie verflagen erop.’ Voor de grondlaag hebben de schilders welbewust gekozen voor schakelverf, omdat die beter aansluit op de aflak van het gebruikte merk. Terwijl het pand stevig glanst, poetst de jury de plaat. Genoeg voor vandaag. Jan Maurits Schouten tegen Klabbers: ‘Er staat jou nog één ding te doen: de hele sportschool laten stemmen.’
Ieder ander die zijn stem wil uitbrengen voor de publieksprijs, kan dit tot en met zondag 27 november doen op www.schildersvakprijs.nl. Op deze website – waarop alle genomineerde projecten in vol ornaat zijn te zien – is dinsdag 29 november vanaf 19.00 uur de ontknoping van de Nationale SchildersVakprijs via een livestream te volgen.
