Tijdens het bezoek van de veiligheidskundige van Arbouw van vorige week overhandigde hij mij een map met een achttal brochures. Om ze thuis nog eens rustig na te lezen. De informatie is het resultaat van jarenlang onderzoek naar arbeidsomstandigheden en de conclusies die daaruit getrokken zijn. Alsof je een doctoraal proefschrift tot je neemt. Geen detail blijft onbenoemd maar ondertussen is de praktijk andere kost.
De informatiebladen gaan over veilig werken in het algemeen, het voorkomen van eczeem, de ladder als werkplek, (één voor de werkgever en één voor de werknemer) het schilderen van asbesthoudende materialen, het stofvrij werken en tot slot twee behoorlijke boekwerken: het A-blad Ladders en Trappen en het A-blad Rolsteigers.
Een machtige hoeveelheid informatie die heldere regels geven over standaard situaties. Maar standaard werkplekken komen in de praktijk maar weinig voor. Hoe je moet handelen in al die andere buitengewone omstandigheden hangt af van je gezond verstand.
Wanneer je de brochures doorbladert lijkt er voor interpretatie maar bar weinig ruimte. Naar goed gebruik zijn de adviezen tot drie decimalen achter de komma juridisch dichtgetimmerd en lijk je, bij de minste afwijking daarvan al in overtreding. Een bijna kansloze opgave maar een verhelderend gesprek met de veiligheidskundige van Arbouw biedt enige soelaas.
De ladder als werkplek
Om een eenvoudig voorbeeld te noemen; de ladder als werkplek is in nagenoeg alle gevallen verboden maar de waslijst aan uitzonderingsgevallen is groot en vallen onder de interpretaties die je ter plekke moet kunnen verantwoorden.
Dit is een grijs gebied waar veel mogelijk is zolang iedereen er zijn koppie bijhoudt maar in het geval van een bedrijfsongeluk geldt al snel de letter van de wet. Daarover kun je bij de Arbeidsinspectie weinig over onderhandelen. Voor de goede orde hebben we het hier over serieuze bedrijfsongevallen met gewonden of, nog erger, doden.
Het mag publiekelijk bekend zijn dat het aantal doden en gewonden door het gebruik van doe-het-zelvers van eigen klimmaterieel in en rondom het huis vele malen groter is dan die van professionals tijdens bedrijfsongevallen. Het aantal gewonden door sportieve vrijetijdsbeoefening op de sportvelden is navenant ook vele malen hoger dan in die de professionele sfeer.
De risico’s
Voor de professionele bouwondernemer of –medewerker lijkt dit goed nieuws want juist door al die Arbouw regels bent u op uw werk oplettender dan de gemiddelde doe-het-zelver. Statistisch gezien valt daar geen stuiver op af te dingen.
Waar het A-blad rolsteigers uitvoerig op ingaat zijn de risico’s van steigers. Ongelukken met steigers hebben al snel desastreuze gevolgen. Zowel In personele- als in materiele zin.
De dagelijkse praktijk leert dat de professional zichzelf misschien wel reuze handig vindt en daardoor gokt op een goede afloop. Wanneer de bedrijfswagens de straat uit zijn kan ik de steiger die ik in mijn vorige blog beschreef vanaf de overzijde van de straat laten zien. Een gerenommeerde aannemer en een loodgietersbedrijf voerden werkzaamheden uit aan de daklijst en dakkapel. Zelfs bij oppervlakkige beschouwing zie je het amateuristische van dit steigerbouwwerk maar de werkzaamheden gingen gewoon door.
Dakkapellen
Waar in de brochures van Arbouw met geen woord over wordt gerept zijn de werkzaamheden aan dakkapellen. Opmerkelijk want deze bouwconstructies worden op honderdduizenden gebouwen toegepast.
Sommige steigerfabrikanten hebben uitbouw middelen die vanaf de (rol) steiger op de dakpannen rusten maar daarmee bereik je enkel de voorzijde. Wat de zijkanten van de dakkapellen betreft zwijgt iedereen in alle talen. Sterker nog, ook in de brochures van Arbouw kom je niets over het werken aan dakkapellen tegen.
De professionele onderhoudsman komt dakkapellen tegen in alle soorten en maten. Van eenvoudig bereikbaar tot tamelijk ingewikkeld. Wat denkt u bijvoorbeeld van de bovenste van deze twee?
Conclusie
Voor werkzaamheden die zelfs Arbouw boven het hoofd groeien moet je toch op je verstand en je improvisatie vermogen kunnen vertrouwen.
Daar is niets mis mee maar het blijft altijd opletten dat je niet gemakzuchtig wordt.